Slide background
Mersin Üniversitesi

Ders Bilgileri

TÜRK DİLİ I
Kodu Dönemi Teori Uygulama Ulusal Kredisi AKTS Kredisi
Saat / Hafta
GKZ005 Güz 3 0 3 5
Ön Koşulu Olan Ders( ler ) Yok
Dili tr
Türü Zorunlu
Seviyesi Lisans
Öğretim Elemanı( ları ) Doç. Dr. Serdarhan Musa TAŞKAYA
Öğretim Sistemi Yüz Yüze
Önerilen Hususlar Yok
Staj Durumu Yok
Amacı Türkçedeki ünlü ve ünsüzlerin özelliklerini belirleme, konuşma ve yazı dilinde kullanılan sözcüklerde görülen ses olaylarını ayırt etme. Türkçenin ses özelliklerine göre karşılaştığı sözcüklerin Türkçe kökenli olup olmadığını belirleme.Türkçedeki kök ve ek kavramlarını, yapım ve çekim eklerinin görevlerini belirleme; sözcükleri doğru biçimde ekine, köküne ayırma.
İçeriği Ses bilgisi ile ilgili temel kavramlar, Türkiye Türkçesindeki seslerin sınıflandırılması, ses uyumları, konuşma ve yazı dilinde kullanılan sözcüklerde görülen ses olayları, Türkçenin ses özellikleri. Türkçede kök ve ek kavramları. Yapım ekleri, çekim ekleri; yapım ve çekim eklerinin işlevleri.

Dersin Öğrenim Çıktıları

# Öğrenim Çıktıları
1 Ses, ses yolu, harf, alfabe, konuşma dili, yazı dili, şive, ağız, lehçe gibi temel kavramları ayırt etme, bunlar arasındaki farkları belirleme.
2 Türkçedeki ünlülerin ve ünsüzleri değişik ölçütler ışığında sınıflandırma.
3 Konuşma ve yazı dilinde kullanılan sözcüklerde görülen ses olaylarını ayırt etme.
4 Türkiye Türkçenin ses özelliklerine göre karşılaştığı sözcüklerin Türkçe kökenli olup olmadığını belirleme.
5 Kök ve ek kavramlarının temel özelliklerini belirleme.
6 Türkçenin sözcük türetmeye ve çekimlemeye ilişkin genel ilkelerini belirleme.
7 Yapım ve çekim eklerinin işlevlerini belirleme.
9 Sözcükleri doğru biçimde ekine, köküne ayırma.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

# Konular Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1 Dilin işlevi ve özellikleri Anlatım, tartışma
2 Ses, ses yolu, harf, alfabe, yazı dili, konuşma dili, ağız, şive, lehçe vb. temel kavramlar. Anlatım, tartışma
3 Seslerin oluşumu, seslerin sınıflandırılması (ünlüler ve ünsüzler), ünlü uyumları. Anlatım, tartışma
4 Ses olayları Anlatım, tartışma
5 Ses olayları Anlatım, tartışma
6 Türkçenin ses özellikleri Anlatım, tartışma
7 Örnek metin üzerinde uygulama çalışması Metin çözümleme
8 Ara Sınav
9 Türkçede kök ve ek kavramı, köklerin ve eklerin temel özellikleri Anlatım, tartışma
10 Addan ad yapma ekleri, addan eylem yapma ekleri Anlatım, tartışma
11 Eylemden ad yapma ekleri, eylemden eylem yapma ekleri Anlatım, tartışma
12 Ad çekim ekleri Anlatım, tartışma
13 Eylem çekim ekleri Anlatım, tartışma
14 Örnek metin üzerinde uygulama çalışması Metin çözümleme
15 Örnek metin üzerinde uygulama çalışması Metin çözümleme
16 Son Sınav

Resources

# Malzeme / Kaynak Adı Kaynak Hakkında Bilgi Referans / Önerilen Kaynak
1 Adalı, Oya (2004), Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Papatya Yayınları, İstanbul.
2 Banguoğlu, Tahsin (1986), Türkçenin Grameri, TDK Yayınları, Ankara.
3 Demircan, Ömer (2001), Türkçenin Ses Dizimi, Der Yayınları, İstanbul.
4 Gencan, Tahir Nejat (2001), Dilbilgisi, Ayraç Yayınevi, Ankara.
5 Koç, Nurettin(1990), Yeni Dilbilgisi, İnkılap Kitabevi, İstanbul.
6 Korkmaz, Zeynep (2003),Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, TDK Yayınları, Ankara.
7 Korkmaz, Zeynep (2010), Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara.

Ölçme ve Değerlendirme Sistemi

# Ağırlık Çalışma Türü Çalışma Adı
1 0.4 1 1. Ara Sınav
2 0.6 5 Son Sınav

Dersin Öğrenim Çıktıları ve Program Yeterlilikleri ile İlişkileri

# Öğrenim Çıktıları Program Çıktıları Ölçme ve Değerlendirme
1 Ses, ses yolu, harf, alfabe, konuşma dili, yazı dili, şive, ağız, lehçe gibi temel kavramları ayırt etme, bunlar arasındaki farkları belirleme. 21 1͵2
2 Türkçedeki ünlülerin ve ünsüzleri değişik ölçütler ışığında sınıflandırma. 21 1͵2
3 Konuşma ve yazı dilinde kullanılan sözcüklerde görülen ses olaylarını ayırt etme. 21 1͵2
4 Türkiye Türkçenin ses özelliklerine göre karşılaştığı sözcüklerin Türkçe kökenli olup olmadığını belirleme. 21 1͵2
5 Kök ve ek kavramlarının temel özelliklerini belirleme. 21 1͵2
6 Türkçenin sözcük türetmeye ve çekimlemeye ilişkin genel ilkelerini belirleme. 21 1͵2
7 Yapım ve çekim eklerinin işlevlerini belirleme. 21 1͵2
9 Sözcükleri doğru biçimde ekine, köküne ayırma. 21 1͵2

Not: Ölçme ve Değerlendirme sütununda belirtilen sayılar, bir üstte bulunan Ölçme ve Değerlerndirme Sistemi başlıklı tabloda belirtilen çalışmaları işaret etmektedir.

İş Yükü Detayları

# Etkinlik Adet Süre (Saat) İş Yükü
0 Ders Süresi 14 3 42
1 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
2 Sunum ve Seminer Hazırlama 0 0 0
3 İnternette tarama, kütüphane ve arşiv çalışması 6 1 6
4 Belge/bilgi listeleri oluşturma 0 0 0
5 Atölye 0 0 0
6 Ara Sınav için Hazırlık 1 8 8
7 Ara Sınav 1 4 4
8 Kısa Sınav 0 0 0
9 Ödev 0 0 0
10 Ara Proje 0 0 0
11 Ara Uygulama 0 0 0
12 Son Proje 1 0 0
13 Son Uygulama 0 0 0
14 Son Sınav için Hazırlık 1 8 8
15 Son Sınav 1 1 1
125