Mersin iline bağlı Silifke ilçesi sınırları içerisindeki Paslı antik yerleşimi, sahilden iç bölgelere giden antik yol rotası üzerindedir, antik Dağlık Kilikia bölgesinde Korasion’un khorasında yer almaktadır ve bugün Susanoğlu kasabasının yaklaşık 10 km. kuzey batısındadır. Yerleşimde çok sayıda arkeolojik kalıntıntı tespit edilmiştir ve bunlar Paslı’nın bölgede Hellenistik Dönem’de kurulan kale yerleşimlerden biri olduğunu ve varlığını Hellenistik Dönem sonrasında da devam ettirdiğini gösterir. Ayrıca, yerleşimin, bölgenin tarihsel süreciyle uyumlu bir şekilde Roma Dönemi’nden itibaren kırsal karakterinin öne çıktığı da sahip olduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır. 

Paslı vadi kenarında tepelik bir alana kurulmuştur. Kurulu olduğu bu alan bir sur duvarıyla çevrilidir (fig 3). Yerleşimin kuzeyinde doğu-batı doğrultulu olarak izlenebilen polygonal duvar örgüsüne sahip sur duvarı üzerinde, kare planlı bir kule de yer almaktadır ve hem surun hem de kulenin korunan bölümlerinde mazgal delikleri de görülmektedir. Surun izlerini batıda vadi kenarına kadar 45 m. uzunluğunda izleyebilmek mümkündür.

Yerleşimin kayalık kuzey yamaçlarının nekropolis olarak kullanıldığı tespit edilmiştir ve buradaki mezarlar ve mezar anıtlarının sahip oldukları çeşitlilik bölgedeki zenginliği ortaya koyar. Bunlar arasında iki aedicula mezar, bir hyposorium’lu lahit, on dokuz chamosorium, iki kaya lahti ve bir de podyumlu mezar anıtı tespit edilmiştir. Paslı’da, yerleşim içerisinde podyumlu bir anıt mezar tespit edilmiştir ve bu bir hyposorium’a sahiptir. Bölgede bu boyutlarda tapınak mezar örnekleri olmasına karşın, bu tipte bir hyposorium’a sahip podyumlu bir mezar anıtının varlığı bilinmez.  

Paslı’da yerleşimin içine dağılmış yedi zeytinyağı atölyesi tespit edilmiştir. Bu atölyelerin gerek duvar örgü teknikleri gerekse de yerleşim içerisindeki konumları, Hellenistik Dönem sonrasında buraya eklendiklerine işaret etmektedir ve yerleşimin sahip olduğu kırsal karakteri yansıtmaları açısından dikkat çekicidirler. 

Paslı’da yerleşimin kuzeyinde sur duvarının hemen dışında büyük bir eve ait kalıntılar bulunmaktadır. Bu yapının yaklaşık olarak 700 m2 ölçülerinde oturum alanına sahip ve dikdörtgen planlı olduğu tespit edilmiştir. Yapının yaklaşık 300 m2’ sini bir avlunun kapladığı görülür. Yüksek duvarlara sahip yapının girişin güney doğu yöndedir.

Paslı’da yaklaşık olarak 50-60 konutun varlığı izlenebilmektedir. Bunlar yerleşimin kuzey yamaçlarında ve surun içindeki alanda yer almaktadırlar, ancak tahribat bu konutların planlarının anlaşılmasına imkan sağlamaz. Yerleşimin bir planlamaya sahip olduğu, kuzey yamaçlardaki konutlar arasında izlenebilen taş döşeli sokağın varlığından ve yamaçlardaki kayalara oyulmuş merdivenlerden anlaşılmaktadır.

Yerleşimde araziye yayılmış şekilde çok sayıda sarnıç da tespit edilmiştir. Çeşmeler ise yerleşimdeki dikkat çekici yapılanmalardır. Bunlardan biri çiftlik evinin avlusundaki sarnıcın önüne kemerli bir niş şeklinde anakayaya oyularak inşa edilmiştir.

Literatür 
Ü. AYDINOĞLU, “Paslı: Dağlık Kilikia’da Bir Kırsal Yerleşimin Değişim Süreci”, OLBA XXI (2013), 71-100.